Zrównoważony rozwój przestał być modnym hasłem, a stał się obowiązkiem przewidzianym w przepisach prawa dla wielu przedsiębiorstw w całej Unii Europejskiej. Od 2025 roku zgodnie z Dyrektywą CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) oraz polską ustawą o rachunkowości obowiązek raportowania informacji dotyczących kwestii środowiskowych , społecznych i ładu korporacyjnego (sprawozdawczość ESG) obejmie wszystkie duże przedsiębiorstwa, które spełniają co najmniej dwa z trzech kryteriów:
- suma bilansowa powyżej 110 000 000 zł ,
- przychody netto powyżej 220 000 000 zł,
- średnie zatrudnienie powyżej 250 pracowników.
Pierwsze raporty ESG tych firm muszą zostać opublikowane w 2026 roku i obejmować rok obrotowy 2025. To oznacza, że firmy powinny pilnie rozpocząć przygotowania do realizacji nowych obowiązków.
Dlaczego nie warto czekać do końca roku ze sprawozdawczością ESG?
Część przedsiębiorstw popełnia strategiczny błąd, zakładając, że przygotowanie raportu ESG można rozpocząć w czwartym kwartale roku. Nic bardziej mylnego! Aby raportowanie było rzetelne i zgodne z wymogami prawnymi, firma musi monitorować dane przez cały rok, a to wymaga wdrożenia odpowiednich, procedur i systemów raportowania od początku roku obrotowego lub na jego możliwie najwcześniejszym etapie.
Opóźnienie w tym procesie może grozić nie tylko sankcjami finansowymi dla zarządu, ale również utratą zaufania inwestorów i partnerów biznesowych.
Warto pamiętać, że sprawozdawczość ESG to nie tylko dokument – to dowód na dbałość firmy o minimalizowanie ryzyk.
Co należy zaudytować w ramach ESG?
Aby stworzyć wiarygodny raport ESG, firma musi zbadać swoje działania w trzech kluczowych obszarach:
1. Środowisko (Environmental)
- Ślad węglowy: Analiza emisji CO₂ (zakres 1, 2 i 3) oraz zużycia energii.
- Zarządzanie odpadami: Monitorowanie ilości odpadów oraz działań związanych z recyklingiem.
- Zużycie zasobów naturalnych: Woda, energia i surowce – analiza jakie strategie firma stosuje, aby ograniczyć ich zużycie
Rekomendacja: Warto wdrożyć systemy monitorujące emisję i zasoby w czasie rzeczywistym oraz rozpocząć certyfikację procesów środowiskowych np. zgodnie z ISO 14001. Oczywiście w przypadku, w którym organizacji nie stać w tym momencie na wdrożenie drogich systemów monitorujących emisję, można przyjąć prostsze sposoby jej liczenia – ważne, żeby przyjęta metoda była miarodajna i umożliwiała porównywanie danych. W przypadku pytań skontaktuj się z nami.
2. Społeczeństwo (Social)
- Polityka różnorodności i równości: Analiza struktury zatrudnienia pod kątem płci, wieku, niepełnosprawności itd.
- Warunki pracy: Wdrożenie polityki przeciwdziałania mobbingowi i dyskryminacji (polityki praw człowieka) oraz dbanie o przestrzeganie BHP.
- Społeczna odpowiedzialność biznesu: Programy wsparcia lokalnych społeczności i polityki CSR.
Rekomendacja: Warto przeanalizować lokalne inicjatywy w zakresie ochrony środowiska lub rozwoju członków społeczności. Można także wprowadzić regularne ankiety satysfakcji pracowników, a dla przedsiębiorstw, które jeszcze tego nie zrobiły – procedury ochrony sygnalistów.
3. Ład korporacyjny (Governance)
- Przejrzystość działania: Struktura zarządu, polityki wynagrodzeń, zasady podejmowania decyzji, struktura zależności służbowej.
- Zarządzanie ryzykiem: Ocena systemów compliance, u podmiotów zobowiązanych procedury AML oraz sankcyjne.
- Ład etyczny: Zasady przeciwdziałania konfliktom interesów i korupcji.
Rekomendacja: Przeprowadź wewnętrzny audyt polityk compliance oraz upewnij się, że procedury raportowania są zgodne z międzynarodowymi standardami (np. stosowną normą ISO).
Jaką strategię wdrożyć przy sprawozdawczości ESG?
Aby uniknąć chaosu i błędów, kluczowe jest przyjęcie przemyślanej strategii:
- Plan działań na cały rok: Wyznacz konkretne kamienie milowe i osoby odpowiedzialne za poszczególne obszary.
- Szkolenia dla pracowników: Zadbaj o to, aby zespół rozumiał, jakie dane muszą być zbierane i dlaczego, szczególnie w podmiotach, które dotychczas nie prowadziły żadnych zorganizowanych działań w obszarze ESG i compliance.
- Automatyzacja procesu zbierania danych: Wdrożenie narzędzi IT usprawni monitorowanie wskaźników i przygotowanie raportu.
- Współpraca z ekspertami: Skorzystaj z naszej pomocy, aby ocenić zgodność działań z wymaganiami dyrektywy CSRD.
Podsumowanie
Rok 2025 będzie kluczowy dla wielu przedsiębiorstw, które po raz pierwszy będą musiały prowadzić sprawozdawczość ESG. Ignorowanie tego obowiązku lub odkładanie go na później może narazić firmę na ryzyko kar finansowych i utraty reputacji. Im wcześniej przedsiębiorstwo zacznie zbierać dane i wdrażać polityki zgodne z wymogami ESG, tym większe szanse na sukces. Pamiętaj, że zasady tworzą stabilność, a zmiany dają korzyści – i to właśnie zmiana podejścia do ESG może stać się szansą na wyróżnienie firmy na rynku.
Potrzebujesz wsparcia w audycie ESG? Skontaktuj się z nami – Compliance Experts jest tu, by pomóc!