W dobie rosnącej świadomości ekologicznej i społecznej, strategia ESG (Environmental, Social, Governance) powinna stać się nieodłącznym elementem planowania rozwoju niemal każdego biznesu, a zbieranie danych i raportowanie ESG powinny być postrzegane jako naturalne i standardowe działaniem. Zgodnie z nowymi regulacjami, od 2026 roku duże przedsiębiorstwa w Polsce spełniające określone warunki (zarówno notowane na giełdzie, jak i prywatne) będą zobowiązane do raportowania niefinansowego, a więc raportowania w obszarach ESG zgodnie z Europejskimi Standardami Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju (ESRS). Jak przygotować się do tego obowiązku i jakie korzyści przynosi wdrożenie standardów ESG?
Czym jest raportowanie ESG?
Raportowanie ESG to proces ujawniania informacji na temat wpływu firmy na środowisko (E), społeczeństwo (S) oraz standardy zarządzania (G). Obowiązek raportowania ma na celu zachęcenie przedsiębiorców do przejrzystości w obszarach kluczowych dla zrównoważonego rozwoju, takich jak ślad węglowy, prawa pracowników, relacje z lokalnymi społecznościami czy etyka w zarządzaniu firmą. Celem dalekosiężnym jest umożliwienie porównania wskaźników między przedsiębiorstwami oraz badania postępu lub jego braku, w odniesieniu do założonej przez firmę strategii.
Kto musi raportować ESG?
Od 2026 roku obowiązek raportowania będą miały duże przedsiębiorstwa spełniające dwa z trzech kryteriów:
- Powyżej 250 pracowników.
- Suma bilansowa wynosząca minimum 25 mln EUR (ok. 115 mln PLN).
- Przychody netto ze sprzedaży powyżej 50 mln EUR (ok. 250 mln PLN).
W przypadku grup kapitałowych możliwe będzie raportowanie skonsolidowane.
Korzyści z raportowania ESG
Wdrożenie standardów ESG to nie tylko obowiązek, ale także szansa na uzyskanie przewagi konkurencyjnej. Już dzisiaj są firmy, które dzięki postępowaniu zgodnie z ESG uzyskują korzystniejsze warunki kredytowania.
Oto kilka kluczowych korzyści:
- Lepsza reputacja – Firmy, które transparentnie raportują swoje działania na rzecz zrównoważonego rozwoju, zyskują zaufanie inwestorów, klientów i pracowników.
- Oszczędności operacyjne – Efektywne zarządzanie zasobami naturalnymi, takimi jak woda czy energia, pozwala na obniżenie kosztów operacyjnych.
- Łatwiejszy dostęp do kapitału – Coraz więcej instytucji finansowych preferuje inwestycje w przedsiębiorstwa, które spełniają kryteria ESG.
- Zwiększona zgodność regulacyjna – Przygotowanie na przyszłe zmiany w przepisach dotyczących ochrony środowiska i praw pracowniczych minimalizuje ryzyko kar i strat wizerunkowych.
Jak przygotować firmę do raportowania ESG?
Przygotowanie do raportowania ESG wymaga odpowiedniego planowania i wdrożenia strategii zrównoważonego rozwoju. Oto kilka kroków, które warto podjąć:
1. Audyt zgodności
Zanim firma zacznie raportować, warto przeprowadzić audyt zgodności z wymogami ESG. Celem audytu jest zidentyfikowanie ew. niezgodności i obszarów wymagających poprawy, co pozwoli na minimalizację ryzyka niezgodności z regulacjami.
2. Analiza podwójnej istotności
Kluczowym elementem raportowania ESG jest analiza podwójnej istotności- firmy mają raportować najbardziej istotne i znaczące kwestie. Analiza podwójnej istotności obejmuje ocenę:
- Istotności finansowej – Jak czynniki z obszaru ESG wpływają na stabilność finansową firmy
- Istotności niefinansowej – Jak działalność firmy wpływa na środowisko i społeczeństwo
Dla przykładu: wprowadzenie przez firmę górniczą obowiązku korzystania z papierowych słomek nie będzie strategią dotyczącą kwestii istotnych w tej branży zarówno z perspektywy istotności finansowej, jak i wpływu firmy na środowisko. Jakkolwiek więc zużycie plastiku powinno maleć, to jednak spółka z takiej branży powinna skupić się na innych działaniach, które spełnią kryterium podwójnej istotności.
3. Wdrożenie procedur ESG
Opracowanie i wdrożenie odpowiednich polityk, takich jak polityka przeciwdziałania mobbingowi, polityka antykorupcyjna, czy polityka ochrony praw człowieka, to kluczowy krok w zarządzaniu ryzykiem ESG. O istotnych kwestiach związanych z wdrożeniem procedur pisaliśmy na naszym blogu.
4. Weryfikacja łańcucha dostaw
Audyt dostawców pod kątem zgodności z normami ESG pomaga uniknąć ryzyk związanych z niedozwolonymi praktykami, np. naruszeniami praw człowieka w łańcuchu dostaw, czy też naruszeniem obowiązujących sankcji.
5. Szkolenia i komunikacja
Przeprowadzanie szkoleń dla kadry zarządzającej i pracowników zwiększa świadomość w zakresie zrównoważonego rozwoju. Transparentna komunikacja z interesariuszami, w tym inwestorami i klientami, buduje zaufanie i umacnia wizerunek firmy.
Jakie są wyzwania związane z raportowaniem ESG?
Wdrożenie i raportowanie ESG nie jest wolne od wyzwań. Firmy muszą mierzyć się z:
- Złożonością regulacyjną – Różnorodność przepisów i standardów na poziomie krajowym oraz międzynarodowym wymaga stałego monitorowania.
- Kosztami wdrożenia – Choć długoterminowe oszczędności wynikające z ESG są znaczące, początkowe koszty wdrożenia mogą być wyzwaniem.
- Brakiem zasobów – Niewystarczające zasoby kadrowe lub wiedza w firmie mogą opóźnić proces przygotowania do raportowania.
Podsumowanie
Raportowanie ESG to nie tylko spełnienie regulacyjnego obowiązku, ale również inwestycja w przyszłość firmy. Transparentność działań w zakresie środowiska, społeczeństwa i zarządzania buduje zaufanie do przedsiębiorstwa, obniża koszty operacyjne oraz otwiera drzwi do nowych możliwości inwestycyjnych. Jako doradcy zdajemy sobie sprawę, że dla wielu naszych Klientów wdrożenie ESG to duża i kosztowna zmiana, dlatego uwzględniamy to dostosowując nasze zaangażowanie do potrzeb i możliwości Klienta.
Zasady tworzą stabilność, zmiany dają korzyści – nie ma lepszego przykładu na prawdziwość tego hasła, niż wdrażanie ESG, które ma uczyć przestrzegania zasad teraz, w celu uzyskania przewagi w przyszłości.